Robimy (prawie) wszystko

Kilkanaście referatów przedstawiło kierownictwo Spółki Restrukturyzacji Kopalń w trakcie pierwszego dnia trwającego od 25 do 27 lutego tego roku w Krakowie XXV III Szkoły Eksploatacji Podziemnej. Wystąpienia przedstawicieli SRK ujęte zostały w bloku tematycznym „Formalnoprawne, techniczne i organizacyjne aspekty likwidacji kopalń”.

Trafnie podsumował jednak referaty Henryk Paszcza, przewodniczący Rady Nadzorczej Spółki Restrukturyzacji Kopalń:

– W sesji plenarnej Szkoły Eksploatacji prezes spółki węglowej stwierdził, że podstawowym zadaniem jego firmy jest wydobywanie bezpiecznie węgla, a następnie opłacalna sprzedaż tego surowca. W przypadku SRK możemy jednak powiedzieć, że działalność tej spółki daleko wykracza poza ten schemat. Praktycznie możemy powiedzieć, że SRK zajmuje się bez mała wszystkim związanym z działalnością gospodarczą. A najlepiej świadczy o tym zakres tematyczny referatów przygotowanych przez przedstawicieli spółki- stwierdził przewodniczący Paszcza.

Misja i wizja spółki

Wprowadzeniem był referat prezesa zarządu Spółki Restrukturyzacji Kopalń, Janusza Gałkowskiego. Przedstawił on prawne uwarunkowania powstania spółki oraz jej zadania.

– Najlepiej obrazuje to misja firmy – powiedział. – To efektywne zagospodarowanie, rekultywacja i rewitalizacja przejmowanych terenów pogórniczych. Dbałość o środowisko naturalne oraz zabezpieczenie przed zniszczeniem obiektów stanowiących dziedzictwo kulturowe i przemysłowe. Przywracanie do życia terenów i obiektów pogórniczych sprzyja rozwojowi innych sektorów gospodarki. Pozyskiwani przez nas inwestorzy tworzą alternatywne wobec górnictwa miejsca pracy.

Przedstawiając konkretne zadania SRK prezes Gałkowski omówił pośrednio kolejne tematy referatów. To obok prowadzenia likwidacji kopalń, zabezpieczanie sąsiednich zakładów górniczych przed zagrożeniem wodnym, gazowym i pożarowym. Spółka zagospodarowuje majątek oraz sprzedaje nieruchomości likwidowanych kopalń. Kolejne zadania związane są z usuwaniem szkód górniczych i rekultywacją terenów pogórniczych.

– W tym procesie niezwykle ważni są nasi pracownicy – powiedział prezes w rozmowie z dziennikarzami licznie zgromadzonymi na Szkole Eksploatacji Podziemnej w Krakowie. – Bo to od pracujących w firmie osób zależą jej losy i efektywność. Kadry przy takiej różnorodności zadań SRK to klucz do sukcesu.

Pieniądze z budżetu państwa

To wszystko nie byłoby jednak możliwe bez solidnych fundamentów finansowych spółki. Zagadnienia te przedstawiła Beata Barszczowska, wiceprezes zarządu SRK, która omówiła wybrane finansowe aspekty likwidacji kopalń. Zaprezentowała kwestie formalno-prawne związane z procesem finansowania od akceptacji przez Komisję Europejską programu pomocy państwa dla sektora górnictwa węgla kamiennego do momentu podpisania przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń umów o finansowanie procesów restrukturyzacyjnych kopalń. W referacie przedstawiła ponadto wybrane działania restrukturyzacyjne i źródła ich finansowania.

– W tym kontekście chciałbym wyraźnie podkreślić, że proces likwidacji i finansowanie osłon socjalnych nie finansuje Unia Europejska. Pieniądze na ten cel pochodzą z budżetu państwa polskiego – powiedział przewodniczący Paszcza.

Gospodarcze wykorzystanie wody

Kolejny referat przedstawił Antoni Czapnik z Centralnego Zakładu Odwadniania Kopalń, oddziału SRK. Dotyczył on niezwykle ważnego zadania spółki, czyli odwadniania wyrobisk górniczych i wykorzystywania wód kopalnianych.

– Zaprzestanie odwadniania zlikwidowanych kopalń spowodowałoby sukcesywne zatapianie i zagrożenie wodne dla wszystkich kopalń w regionie śląskim – powiedział Antoni Czapnik. – Rocznie wypompowujemy blisko 85 mln metrów sześciennych wody. – Chcemy zwiększyć gospodarcze wykorzystanie wód kopalnianych oraz dostęp lokalnych przedsiębiorstw wodociągowych do tańszego źródła wody, której uzdatnienie pozwoli na osiągnięcie wymaganych prawem parametrów zgodnych z aktualnym rozporządzeniem ministra zdrowia.

„Mieszkaniówka” SRK

O zadaniach Administracji Zasobów Mieszkaniowych, oddziale SRK mówił wiceprezes zarządu spółki, Wojciech Frank.

– Nasze zasoby mieszkaniowe zlokalizowane są na terenie 29 gmin na działkach o powierzchni ponad 2 mln metrów kwadratowych – powiedział wiceprezes. – Posiadamy prawie 3 tysiące budynków mieszkalnych, gdzie łączna powierzchnia lokali wynosi 630 tys. m kw. Nie ma o takim potencjalne spółdzielni mieszkaniowej w kraju. Liczba mieszkających tam osób jest równa liczebności wielu miast w woj. śląskim.

Wiceprezes podkreślił, że nakłada to na spółkę szereg obowiązków. Do podstawowych należy zarządzanie taki majątkiem, który w wielu przypadkach wymaga remontów i dużych nakładów finansowych ponoszonych na ten cel. Aktualnie to ok. 3 mln zł rocznie. Wiele budynków ma nieuregulowany stan prawny, co wymaga szeregu porozumień m.in. z gminami.

Zagospodarowanie hałd

Projekt koncepcyjny dekarbonizacji hałd, w tym położonej w Nowej Rudzie przedstawił Jacek Szuścik, wiceprezes zarządu SRK.

– Niezagospodarowana hałda stwarza wiele zagrożeń dla społeczności lokalnej – powiedział wiceprezes. – Projekt dekarbonizacji pozwoli nie tylko rozwiązać owe problemy, lecz także pozyskać węgiel o dobrych parametrach, uregulować stosunki wodne, procesy geotermiczne, a także stworzyć tam atrakcyjne tereny inwestycyjne.

Centralne archiwum górnictwa

Propozycje stworzenia takiego archiwum przedstawił wiceprezes Szuścik.

– Aktualnie materiały dotyczące naszej branży, w tym np. dotyczące spraw pracowniczych są rozproszone. – Centralne archiwum byłoby takim miejscem, gdzie trafiałaby dokumentacja ze wszystkich górniczych spółek. Zgromadzenie pełnych informacji w jednym miejscu pozwoliłoby na ich szybkie i profesjonalne uzyskanie. Stworzylibyśmy nowe miejsca pracy oraz zachowalibyśmy wiedzę historyczną o górnictwie dla przyszłych pokoleń.

Restrukturyzacja zatrudnienia

SRK stanowi główne ogniwo w procesie restrukturyzacji zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego. Udowodnił to dyrektor Jarosław Kwieciński.

– Od maja 2015 roku do 31 grudnia 2018 roku spółka przejęła wraz z kopalniami ponad 13,3 tys. pracowników – powiedział Kwieciński. – Z urlopów górniczych skorzystało ponad 6 tys. pracowników dołowych i ponad 600 zatrudnionych w zakładach przeróbki mechanicznej węgla. Ponad 3 tysiące osób otrzymało jednorazowe odprawy pieniężne.

Ochrona środowiska i likwidacja kopalń

Prawo Geologiczne i Górnicze oraz „Ustawa o funkcjonowaniu górnictwa nakazuje spółce likwidującej kopalnie, w całości lub części, ochronę środowiska oraz rekultywację gruntów po działalności górniczej. Tak tez czynimy.

– Spółka naprawie szkody górnicze na terenie 70 gmin w trzech województwach – powiedział w referacie dyr. Wiesław Rzepecki. – W ostatnich 4 latach SRK wydatkowała na ten cel ze środków budżetowych ok. 85 mln zł. Program pomocowy umożliwi do 2023 roku sfinansowanie zadań o wartości prawie 600 mln zł. W ten sposób przywrócimy wartość użytkową prawie 560 hektarom. Jak ostatnio wyliczyliśmy ograniczymy również emisje gazów cieplarnianych do atmosfery o ponad 8 tys. Mg/rok.

Odmetanowanie

– Aktualnie odmetanowanie prowadzone jest w trzech kopalniach należących do SRK – KWK „Krupiński”, KWK „Jas – Mos” i KWK „Śląsk” – powiedział dyr. Stanisław Konsek. – Metan przekazywany jest rurociągami do zakładów energetycznych. Trafia do PGNiG TERMIKA Energetyka Przemysłowa i do Zakładu Energetyki Cieplnej w Katowicach.

W ubiegłym roku w oddziałach SRK ujęcie czystego metanu wyniosło ponad 25,6 mln metrów sześc. Wykorzystanie metanu było na poziomie ponad 98 proc.!

Zagospodarowanie majątku

To niezwykle ważna sfera działalności SRK. W swoim wielowątkowym referacie udowodnił to dyr. Maciej Szymczak. Niech o skali tej działalności świadczą liczby.

– Posiadamy 13,2 tys. działek o powierzchni 3,3 tys. hektarów – powiedział Szymczak. – Spółka dysponuje 4,7 tys. budynków i 6,4 tys. budowli. – Nieruchomości i pozostałe składniki majątku SRK znajdują się na terenie Górnego i Dolnego Śląska oraz Zachodniej Małopolski. Naszym celem jest sukcesywne zagospodarowywanie majątku poprzez sprzedaż, najem i dzierżawę, ale również realizacja projektów innowacyjnych zapewniających efektywne wykorzystanie majątku.

Likwidacja szybów

W referacie „Proces likwidacji szybów wraz z infrastrukturą techniczna na powierzchni” dyr. Dariusz Wójcik przedstawił złożony proces likwidacji najważniejszych wyrobisk górniczych.

– Od podjęcia decyzji o likwidacji szybu konieczna jest do przebycia złożona droga m.in. w celu uzyskania projektu jego likwidacji, który musi uwzględniać warunki górniczo-geologiczne, hydrologiczne i inżynierskie w szybie i jego obrębie.

W referacie dyr. Wójcik przedstawił szczegółowo cały proces likwidacji wraz z opisem kontroli i nadzoru nad wykonywanymi pracami oraz po ich zakończeniu.

Kopalnia, fedrująca od roku 1837 zakończyła wydobycie węgla jedenaście la temu – w roku 2008. Obecnie jej teren jest przygotowywany przez SRK SA w sposób mający umożliwić przyszłe wykorzystanie go – z zachowaniem części zabudowy ocenionej jako mającej wartość historyczną.

Na tablicach upamiętniono nazwiska 245 górników, którzy zginęli podczas katastrof w tej kopalni w latach 1945-2003. Uczestniczący w uroczystości wiceminister Grzegorz Tobiszowski wskazywał w krótkim wystąpieniu, iż ilość nazwisk wskazuje na poświęcenie górników, wagę ich pracy.

W uroczystości wzięli udział mieszkańcy miasta, związkowcy, przedstawiciele górniczych spółek, dyrekcji kopalni i parlamentarzyści.

(więcej: http://nettg.pl/news/155619/myslowice-poswiecono-tablice-ku-czci-setek-poleglych-gornikow oraz  w serwisie CIRE)

zdjęcia: nettg.pl / W. Gałązka

Na temat restrukturyzacji terenów po kopalniach, lub ich częściach, w których nie prowadzi się już wydobycia, i które są zbędne dla utrzymania procesu produkcyjnego rozmawiali w poniedziałek, 28 stycznia 2019 przedstawiciele Spółki Restrukturyzacji Kopalń SA oraz chińskiej grupy Yankuang Group Co., Ltd. Grupa jest m.in.  producentem węgla – posiada cztery centra wydobywcze w Chinach, jedno w Australii.

Jej łączna roczna produkcja wynosi około 135 mln ton węgla energetycznego oraz półtwardego i półmiękkiego węgla koksowego. Wytwarza też węgiel do technologii PCI – wdmuchiwania pyłu węglowego do wielkich pieców, jako substytutu stosowania koksu. Sprzedaż prowadzi do wschodnich, południowych i północnych Chin, Japonii, Korei płd i Australii.

Wszystko dla kopalń

Oprócz wydobycia i wstępnej przeróbki grupa zainwestowała w chemię opartą o węgiel, w tym wytwarzanie na skalę przemysłową paliw płynnych na bazie węgla, zgazowanie zawiesiny węglowej, zgazowanie i prasoweanie pyłu weglowego, pośrednie upłynnianie węgla.

Zakłady grupy produkują maszyny, urządzenia potrzebne dla wydobycia, jak też całą paletę produktów i urządzeń wyposażenia kopalni – od gumy dla taśmociągów, po szafy sterownicze i klimatyzatory.

Niebieskie niebo

Koncentrując się na transformacji i unowoczesnianiu przemysłu węglowego grupa wdrożyła projekt o nazwie „Blue Sky”. Opiera się on o system kontroli spalania węgla: bardziej efektywnego i ekologicznego wykorzytsania paliwa. W jednym ze swych zakładów grupa wytwarza rocznie około  1 mln ton „czystego węgla”. Podjęła produkcję dodatków wieloskładnikowych ( ok. 500 tys. ton na rok) oraz uruchomiła linię produkcyjną pozwalająca wytwarzać do 100tysiecy  palenisk rocznie.

Chińscy goście – panowie Sun Yanliang (dyrektor generalny Yankuang Donghua Heavy Industry Co., Ltd), Liu Jun (dyrektor wykonawczy Yankuang Group International Business Department), Jiang Kaiyong (dyrektor generalny Yankuang Group Tangcun Industry Co.,Ltd.) oraz Luo Guangqun (dyrektor China Coal Technologfy & Engineering Group Nanjing Desing and Research Institute Co.,Ltd.) – zadawali pytania dotyczące m.in. pompowania wody z wyrobisk, rekultywacji terenów pogórniczych, w tym gaszenia pożarów hałd i składowisk odpadów pokopalnianych.

Odmienne doświadczenia, bo warunki inne

Z naszej strony pokazujący zakres działania spółki dyrektorzy, jak też prezesi zarządu SRK SA: Janusz Gałkowski, Jacek Szuścik i Beata Barszczowska interesowali się kwestiami związanymi z zamykaniem chińskich kopalń, sposobem rozwiazywania problemów dotyczących szkód górniczych i terenów zdegradowanych, majątku nieprodukcyjnego. Czyli tym, w jaki sposób to co robi SRK przeprowadzane jest w Chinach.

Jak wynikało z odpowiedzi, Polska ma w tych kwestiach zdecydowanie większe doświadczenie. Wskazywali na to też przedstawiciele spółki Ecological Priojects Poland z Wrocławia, towarzyszący gościom.

Ci wyjaśnili, że w Chinach nie istnieje firma, czy wyspecjalizowana agenda zajmująca się restrukturyzacją kopalń, rekultywacją terenów, na których przestają one działać. To zadanie należy do przedsiębiorcy. Sama zaś grupa Yankuang, nastawiona jest na ekspansję – buduje dwie nowe kopalnie, zajmowała się dotychczas likwidacją jednej.

Rozmowa pokazała różnice w aspektach prawnych dotyczących górnictwa węgla kamiennego. Trudno porównywać systemy funkcjonujące w tak różnych krajach, a tym bardziej oceniać ich skuteczność. Natomiast wymiana informacji, to cenne doświadczenie dla obu stron. Pozwala bowiem zrozumieć jak ktoś inny podchodzi do problemów, które od strony technicznej, środowiskowej są przecież w gruncie rzeczy takie same.

We wtorek, 22 stycznia 2019 zaczęła się akcja przyjmowania wniosków na podstawie ustawy o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla oraz z tytułu zaprzestania pobierania bezpłatnego węgla przez osoby niebędące pracownikami przedsiębiorstwa górniczego.

Mimo szerokiej akcji informacyjnej, zainteresowanie w pierwszym dniu okazało się mocno ograniczone. W sześciu punktach uruchomionych przez SRK SA złożono niecała setkę wniosków.  Można tu widzieć dwa powody – niska temperatura (rano było wciąż minus 7 st. C) oraz czas – 90 dni na składanie.

Większym zainteresowaniem cieszyła się infolinia. Pracuje ona podobnie jak punkty, w dni robocze w godzinach 8-18.

(szczegółowe informacje w zakładce „Rekompensaty z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla” na stronie głównej SRK)

Rekompensaty do odbioru w banku

Spółka Restrukturyzacji Kopalń wprowadza od 10 lipca tego roku możliwość pobierania rekompensat z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla  w oddziałach  Banku PKO BP. Dotyczy to osób, które zadeklarowały we wniosku odbiór 10 tysięcy złotych w formie przekazu pocztowego.

– Realizacja wypłat świadczenia za pomocą tej formy jest wygodna dla osób uprawnionych, które mogą odebrać należne jej świadczenie w każdym oddziale i agencji Banku PKO BP – powiedział Janusz Gałkowski, prezes zarządu Spółki Restrukturyzacji Kopalń.

Dotychczas SRK zweryfikowała pozytywnie do pobierania rekompensat 3601 osób, w tym ponad 500 zadeklarowało odbiór pieniędzy przekazem pocztowym. Do tych osób już zostały wysłane listy z powiadomieniem o możliwości skorzystania z takiej formy odebrania rekompensaty.

Można tego dokonać w dowolnym oddziale lub agencji Banku PKO BP od 10 lipca do 31 sierpnia 2019 roku. Uprawniony otrzyma pieniądze na podstawie ważnego dowodu osobistego potwierdzającego PESEL, który został wskazany w złożonym wniosku o przyznanie rekompensaty.

Szczegółowy wykaz oddziałów, agencji oraz godzin pracy, w których możliwy jest odbiór pieniędzy dostępny jest na stronie internetowej pod adresem: http://www.pkobp.pl

Od 22 stycznia 2019 r. można było składać wnioski o rekompensatę z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla. Termin ich składania minął w dniu 23.04.2019 r.

Obecna Ustawa  uprawnia:

WDOWY, SIEROTY PO PRACOWNIKU, EMERYCIE LUB RENCIŚCIE

(uprawnienia do renty na dzień 31.12.2014)

EMERYTÓW I RENCISTÓW POBIERAJĄCYCH ZAMIAST SWOJEJ EMERYTURY/ RENTY ŚWIADCZENIE KORZYSTNIEJSZE PO WSPÓŁMAŁŻONKU

osoby takie nie były  objęte ustawą z 2017 roku. 

Wnioski po terminie

Ustawa, która weszła w życie 22 stycznia br. nie przewiduje przyjmowania wniosków po określonym terminie, czyli  po dniu 23 kwietnia 2019 r. Złożone później wnioski nie będą mogły zostać rozpatrzone.

Weryfikacja wniosków

SRK SA w chwili obecnej prowadzi weryfikację złożonych wniosków. W przypadku gdy złożony wniosek osoby o wypłatę rekompensaty będzie niekompletny, CZYLI nie zostaną dołączone potrzebne dokumenty, lub brakuje danych, przedsiębiorstwo niezwłocznie wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia dokumentów, które powinien dostarczyć – uzupełnić w terminie 14 dni.

Przypominamy

Wypłata rekompensat rozpocznie się od 1 czerwca i ma zostać zakończona do 31 grudnia tego roku.

Więcej informacji na temat świadczenia rekompensacyjnego z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla oraz z tytułu zaprzestania pobierania bezpłatnego węgla przez osoby niebędące pracownikami przedsiębiorstwa górniczego w pozostałych materiałach w tej zakładce

Wejście w życie w dniu 22 stycznia 2019 r. ustawy o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla oraz z tytułu zaprzestania pobierania bezpłatnego węgla przez osoby niebędące pracownikami przedsiębiorstwa górniczego pozwala określić terminarz jej realizacji. 22 stycznia br. jest pierwszym dniem, w którym można składać wnioski o rekompensatę w wyznaczonych do tego punktach. Osoby uprawnione miały na to 90 dni. Termin ich składania upłynął w dniu 23.04.2019 r. Wypłata rekompensat nastąpi od 1 czerwca 2019 r.

Opracowana przez Ministerstwo Energii ustawa przewiduje jednorazową wypłatę świadczenia rekompensacyjnego w wysokości 10 tys. zł. przez właściwe przedsiębiorstwo wypłacające. Wypłaty świadczeń zaplanowane są od 1 czerwca 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. Aby otrzymać rekompensatę uprawniona osoba musiała wypełnić wniosek o rekompensatę, którego wzór stanowi załącznik do ustawy.  Wypełniony wniosek wraz z oświadczeniem oraz dokumentami potwierdzającymi uprawnienie do rekompensaty nalało składać pisemnie na adres przedsiębiorstwa lub w wyznaczonych do tego punktach do dnia 23.04.2019 r. Decydowała data stempla pocztowego.

O rekompensatę mogły ubiegać się osoby, którym przedsiębiorstwo górnicze zaprzestało wydawać bezpłatny węgiel w naturze lub w ekwiwalencie pieniężnym, a przedsiębiorstwo to prowadziło w dniu 31 grudnia 2011 r. wydobycie węgla kamiennego na podstawie koncesji.