We wtorek, 23 kwietnia 2019 zakończono przyjmowanie wniosków o wypłatę świadczenia rekompensacyjnego z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla na podstawie ustawy z 23 listopada 2018.
W ciągu dziewięćdziesięciu dni przewidzianych przez ustawę punkty Spółki Restrukturyzacji Kopalń SA przyjęły razem 9261 wniosków.
Prowadzona przez SRK SA infolinia odpowiedziała w tym czasie na kilkadziesiąt tysięcy pytań, związanych z akcją.
Działanie to powinno zakończyć trwające od 2017 roku rekompensowanie utraty świadczeń dla osób, którym po roku 2014 spółki węglowe w porozumieniu z organizacjami związkowymi zlikwidowały prawo do bezpłatnego węgla.
Zaistniała wówczas sytuacja, w której emeryci, renciści odbierający ekwiwalent pieniężny za pośrednictwem ZUS-u z kopalń całkowicie zlikwidowanych przed rokiem 2007 mają wypłacany nadal. Natomiast ci, którzy mieli otrzymywać świadczenia (w naturze) od spółek węglowych – ich dawnych – pracodawców, zostali tych deputatów pozbawieni.
Wstępnie zakładano, że obecna ustawa obejmująca:
– wdowy, wdowców, sieroty po pracownikach, lub rencistach mających ustalone uprawnienie do renty rodzinnej na dzień utraty prawa do bezpłatnego węgla lub zaprzestania jego pobierania,
– emerytki, emerytów i rencistów pobierającym zamiast swojej emerytury/renty świadczenie korzystniejsze po współmałżonku,
– osoby przebywające na świadczeniach przedemerytalnych, mające ustalone uprawnienie do świadczenia przedemerytalnego na dzień utraty prawa do bezpłatnego węgla,
może dotyczyć nawet do 24 tysięcy osób uprawnionych, w tym 18 tysięcy w spółkach górniczych, zobowiązania po których przejęła SRK SA . Była to górna granica ustalona na podstawie ostatniej wersji „systemu węglowego”, jaką dysponowały SRK, JSW, Tauron i Bogdanka. Pochodziła ona z roku 2014. Potem spółki które cofały, lub zawieszały prawo emerytów, rencistów do deputatów nie aktualizowały danych.
Sejm zdecydował, że tym razem nie będzie przedłużania terminów i rozpatrywania wniosków składanych po terminie, czyli po 90. dniu od wejścia ustawy w życie.
Natomiast każdy wniosek, który został złożony w terminie (w tym także drogą pocztową) będzie rozpatrzony, niezależnie od ewentualnej potrzeby jego uzupełnienia, lub skorygowania.
SRK SA – największy z podmiotów zajmujących się tematem – do 23 kwietnia 2019 zweryfikowała 7.883 wnioski. Do zweryfikowania pozostaje 1378. Wiąże się to z koniecznością sprawdzania oświadczeń i dokumentów, znajdujących się po części w różnych archiwach.
Odmowy, z którymi też trzeba się liczyć, wynikają najczęściej z niespełniania kryteriów obowiązującej ustawy, odsyłającej do treści zapisów zakładowych układów zbiorowych pracy, porozumień płacowych, z których odchodziły na emerytury/renty osoby uprawnione. W wypadku dzieci, wdów, wdowców – ci, po których przyjęto renty rodzinne.
Każda z sytuacji jest rozpatrywana indywidualnie. Zasada ogólna określa termin odejścia na emeryturę, rentę do 31 grudnia 2014 z przedsiębiorstwa górniczego, w którym na ten dzień obowiązywało takie świadczenie na podstawie układu zbiorowego pracy, lub porozumienia płacowego. W wypadku rent rodzinnych – pobieranie świadczenia przyznanego na takiej zasadzie.
Spółka przyjęte wnioski weryfikuje na podstawie zapisów obecnej ustawy oraz Zakładowych Układów Zbiorowych Pracy.
Wypłaty rekompensat rozpoczną się od czerwca 2019 i trwać będą do końca tego roku. Do tego też czasu zostaną wyjaśnione wszystkie sytuacje, a zainteresowani mogą spodziewać się albo wypłaty świadczenia rekompensacyjnego, albo pisma z informacją o odmowie.
Ustawa nie przewidziała trybu odwoławczego. Pozostanie zatem droga sądowa.
Osoby, które złożyły swoje wnioski o wypłatę świadczenia rekompensacyjnego do SRK SA i do końca listopada 2019 nie otrzymają wypłaty bądź nie otrzymają pisma odmownego proszone są o zwrócenie się do Spółki w celu wyjaśnienia sprawy.
